Warmteopslag is een van de grootste hoofdbrekens van de energietransitie. De hoofdreden is dat de alternatieve energie bronnen zoals zonne energie en wind energie, niet erg betrouwbaar zijn in de zin van het leveren van een constante hoeveelheid energie. En we willen niet dat als het donker wordt, de koelkast het niet meer doet, of de wasmachine er mee op houdt.. Dus zijn veel onderzoeken gericht op hoe we de productie van energie zó op kunnen slaan dat we het kunnen gebruiken op het moment dat we het nodig hebben.
Voor aardgas is dat niet zo’n probleem en dat geldt ook voor andere gassoorten, zoals waterstof, propaangas, butagas oid. Je kunt onder hogere druk opslaan en op lagere druk afleveren aan de gebruikers. Eigenlijk een ideale situatie. Het verliest niets van zijn energetisch vermogen en kan op ieder willekeurig moment ingezet worden.
Bij alle alternatieve vormen van centrale energievoorziening die nu bekend zijn (met uitzondering van waterstof) moet de opgewekte energie direct gebruikt worden, of zoals bij wind en zonne-energie, teruggeleverd worden aan het net. En die moeten dan hun centrales onrendabeler laten draaien omdat er anders teveel verliezen zijn.
Dus wordt er nu druk gezocht naar mogelijkheden om de energie die bv overdag opgewekt wordt in de zomer door zonnepanelen, zó op te slaan dat we die in de winter ‘s avonds kunnen gebruiken. Er wordt geëxperimenteerd met betere accu’s, maar die worden nu nog zó groot en de ontlading is nog een substantieel probleem, maar het wordt langzaam beter.
Een andere methode is lokale Warmte Koude Opslag (WKO). Dat betekent dat in een warme periode de geproduceerde energie in de vorm van warmte in een ondergronds reservoir opgeslagen wordt, die dan later middels een warmtewisselaar weer teruggehaald kan worden en gebruikt kan worden in een Laag Temperatuurs Verwarming systeem. (LTV). Dat zijn de coöperatieve warmtenetten, die door de gebruikers zelf beheerd worden. Op kleine schaal zeker een oplossing om te overwegen!
Wat is WKO?
WKO is synoniem aan een open bodemenergiesysteem. Een WKO slaat energie uit het gebouw en/of de omgeving op in de bodem – een aquifer (een waterhoudende zand- en/of kiezellaag). Een aquifer is van nature aanwezig in de bodem.
Aan bijna alle WKO’s wordt een warmtepomp gekoppeld, eventueel nog met een andere warmteopwekker, om de juiste temperatuur voor het gebouw te produceren. De aquifer geldt als bron voor de warmtepomp. Door het gebruik van de warmtepomp en passieve koeling bespaart u met een WKO-systeem tot wel 60 procent aan verwarmingsenergie en 80 procent koelingsenergie.
Hoe werkt een WKO?
In de winter wordt het gebouw verwarmd met een warmtepomp die warmte onttrekt aan het opgepompte grondwater uit de warme bron. Het grondwater koelt af en wordt weer teruggepompt in de koude bron. In de zomer wordt dit afgekoelde water weer opgepompt en gebruikt als passieve koeling. Het daardoor opgewarmde water wordt weer teruggebracht in de warme bron. De cyclus is daarmee doorlopen.
Voor welke gebouwen?
Steeds meer vierkante meters gebouw worden in Nederland verwarmd en gekoeld via een WKO. WKO kent vele toepassingsvormen en kan onder andere gebruikt worden in:
- (Grotere) Utiliteitsgebouwen of winkelcomplexen met doubletten
- Glastuinbouw
- Kleinere projecten met een recirculatiebron
- Nieuwbouwprojecten
- Renovatieprojecten, afhankelijk van de locatie en situatie
- Gebouwen die op verontreinigde grond staan (WKO kan grondverontreiniging tegengaan)
- Datacenters
Waarom kiezen voor WKO?
- Duurzaam: de techniek maakt gebruik van warmte en koude uit de bodem. Deze bron is continue beschikbaar, dag en nacht.
- Toekomstbestendig: met een WKO voldoet u eenvoudig aan de toekomstige Energielabel C-verplichting voor kantoren. WKO is een zeer zuinig systeem, hiermee heeft u een zeer goede basis voor energieneutraliteit.
- Comfortabel: voor een WKO-installatie is het afgiftesysteem voor warmte en koude van belang. (Lage temperatuur warmte, hoge temperatuur koeling). Eindgebruikers ervaren dit als zeer comfortabel.
- (Energie-)Zuinig: er wordt gebruikgemaakt van kosteloze duurzame warmte en koude uit de bodem die opgewaardeerd wordt met behulp van een warmtepomp.
- Emissieloos: WKO is een goede keuze voor een all-electric gebouw zonder emissies.
- WKO is eenvoudig te koppelen aan een bestaand systeem, zonder overlast voor uw organisatie
Wat is belangrijk bij aanschaf en beheer van een WKO?
- U heeft een vergunningplicht en een rapportageplicht aan de provincie.
- Bespaar niet op kwaliteit; een kwalitatief goed systeem verdient zichzelf altijd terug. Kies voor BRL- gecertificeerde partijen voor advies, aanleg en beheer.
- Zorg bij de uitbesteding van het beheer en onderhoud aan derden dat u een prestatiecontract afsluit.
- Investeer in kennis en kunde over WKO-systemen want een WKO-systeem is anders dan traditionele klimaatsystemen. De eindgebruiker/beheerder moet verstand van zaken hebben om als goede partner mee te kunnen werken aan een zo hoog mogelijke prestatie en een goed comfort.